Mijn kind heeft angst voor een spreekbeurt

Al in de basisschool leren kinderen om een spreekbeurt, boekbespreking of presentatie te geven voor de klas. Vindt jouw kind dit ook enorm spannend? Misschien is je kind al dagen van tevoren zenuwachtig? Of klapt je kind toe zodra het voor de klas staat en komen de woorden er totaal niet zo uit als je kind had gewild? Hoe kan je je kind helpen met zijn angst voor het presenteren? In dit blog lees je hoe dat kan!

Waarom kan een spreekbeurt zo lastig zijn?

Bij een spreekbeurt zijn alle ogen op je kind gericht. Niet ieder kind staat graag in het middelpunt van de belangstelling. Zeker als je kind meestal eerder wat op de achtergrond blijft of zich wat onzeker voelt in een grote groep, kan hij het heel lastig vinden om te praten voor de klas. Je kind kan zich niet verstoppen en moet zich dus wel laten zien.

Daarnaast worden er onbewust heel wat verwachtingen gesteld aan kinderen als ze een spreekbeurt geven. Het is immers de bedoeling dat ze de klas iets bijleren over hun onderwerp en dus een soort van ‘expert’ zijn over wat ze komen vertellen. Kinderen die voor zichzelf de lat hoog leggen kunnen hierdoor heel wat druk ervaren.

Welke angstgedachten gaan in het hoofd van je kind om?

Er kunnen verschillende redenen schuilgaan achter de angstige reactie van je kind. Als je kind voor de klas moet praten, kan het bijvoorbeeld last hebben van deze niet-helpende gedachten:

• “Ik ga rood worden”
• “Ze gaan mij uitlachen”
• “Mijn stem trilt, nu hoort iedereen dat ik zenuwachtig ben”
• “Ik ga alles vergeten en niet meer weten wat ik moet zeggen”
• “Als de anderen vragen stellen ga ik er niet op kunnen antwoorden”
• “Iedereen kijkt naar mij, ze vinden mij raar”
• “Ik ben iets vergeten, nu is alles verpest”
• “Ik ga slechte punten hebben”
• “De juf vindt dat ik hier niet goed in ben”
• ...

Tips waardoor je kind zich zekerder voelt tijdens een spreekbeurt

• Praat met je kind over zijn angst en vraag door. Waar is je kind allemaal bang voor dat er kan gebeuren? Neem je kind serieus en lach zijn angst niet weg. Door met je kind over zijn angsten te praten kropt je kind deze niet op en weet hij dat het niet gek is dat hij dit spannend vindt.  
• Bedenk met je kind helpende gedachten waarmee hij zichzelf kan geruststellen. Stel je kind niet zelf gerust maar laat hem bedenken hoe het zijn gedachten kan relativeren. Stel vragen zoals ‘Wat is het ergste dat er kan gebeuren?’ of ‘Hoe weet je dat anderen dat zullen denken?’, ‘Weet je zeker dat het zo zal gaan?’. Bedenk daarna gedachten die je kind wel helpen, bijvoorbeeld ‘Ik heb goed geoefend’. Stel vragen als ‘Wat kun je denken dat helpt?’ of ‘Hoe kan je jezelf moed inspreken?’.
• Oefen met je kind op buikademhaling. Laat je kind diep inademen zodat het zijn buik naar voor voelt gaan. Adem traag in en uit, hierdoor zal de spanning van je kind langzaam wegvloeien. Door te ademen via zijn buik zal je kind zich rustiger voelen en minder snel rood worden of beginnen trillen.
• Zoek met je kind een onderwerp dat hem heel erg interesseert. Over iets waar je zelf enthousiast over bent zal je ook meer zelfzeker kunnen vertellen aan anderen.
• Maak je kind bewust van zijn houding. Hoe zie je er uit als je zelfzeker overkomt? Denk na over een zelfzekere houding, bijvoorbeeld stevig staan, extra rustig praten, een ontspannen en krachtige stem,... Bedenk hoe de favoriete presentator van je kind zich gedraagt als hij iets gaat presenteren. Misschien kan je kind dit ook eens proberen? Oefen eventueel voor de spiegel of maak een filmpje zodat je kind zichzelf kan bekijken.
• Vindt je kind het moeilijk om zijn klasgenoten aan te kijken? Bedenk dan een trucje om dit makkelijker te doen gaan. Zo kan je kind bijvoorbeeld naar een punt boven de hoofden van de andere kinderen kijken. Zo lijkt het alsof je kind de anderen aankijkt maar hoeft hij hen toch niet echt in de ogen te kijken.
• Bedenk samen wat je kind kan doen als hij het even niet meer weet. Leg uit dat je kind nog aan het leren is hoe je iets goed kan presenteren, en dat het dus helemaal niet gek is als het een keertje fout gaat! Het is heel normaal dat je last hebt van zenuwen. Wist je dat veel volwassen mensen hier zelfs nog vaak last van hebben als ze iets moeten presenteren? Maak een briefje met kernwoorden waar je kind op kan spieken als hij het even niet meer weet. Oefen met je kind op het vertellen van zijn spreekbeurt in plaats van het letterlijk opzeggen van zijn tekst. Zo vermijd je dat je kind het ‘perfect’ wilt kennen.
• Goede voorbereiding is ’t halve werk. Een goede voorbereiding zorgt ervoor dat je kind zich zekerder voelt voor het aan zijn spreekbeurt begint. Hoe vaker je oefent, hoe minder last je krijgt van je zenuwen. Oefen ook op het voordragen van zijn spreekbeurt voor een publiek. Bouw dit eventueel stapsgewijs op, bijvoorbeeld eerst eens voor zichzelf terwijl je doet alsof er een publiek voor je zit, dan met mama of papa erbij, of voor broertjes of zusjes, later misschien eens voor oma of opa,... En niet enkel oefenen is belangrijk om met een ontspannen gevoel te kunnen starten. Leg alles wat je kind voor zijn spreekbeurt nodig heeft de avond van tevoren klaar, zoals je USB-stick waar je PP-presentatie op staat, het boek met foto’s die je wilt laten zien,... Zo kan je stress op het laatste moment vermijden!

Veel succes!